Ibu Zain. Pejuang Pendidikan dan Wanita Melayu yang Menginspirasi. | NALURI KINI : Ibu Zain, atau nama sebenarnya Tan Sri Hajah Zainun, merupakan tokoh wanita Melayu yang menginspirasi dalam sejarah negara. Dilahirkan di Kampung Nyalas, Melaka, beliau mencipta legasi dalam bidang pendidikan, memperjuangkan hak wanita untuk belajar dan memimpin, serta aktif dalam politik dan penulisan. Kecekalan, keberanian dan sumbangannya menjadikan beliau simbol kekuatan wanita Melayu yang patut dikenali dan dihargai oleh generasi kini.
Latar Belakang
Tan Sri Hajah Zainun, yang lebih dikenali sebagai Ibu Zain, dilahirkan pada 22 Januari 1903 di Kampung Nyalas, Melaka. Beliau mendapat pendidikan pra-sekolah di Bandar Hilir dan kemudiannya bersekolah di Sekolah Perempuan Methodist, Melaka. Sejak usia muda, beliau menunjukkan komitmen yang tinggi terhadap bidang pendidikan, terutama dalam memperjuangkan hak wanita untuk belajar.
Beliau menghembuskan nafas terakhir pada 2 April 1989 akibat penyakit barah dalam perut, meninggalkan legasi besar dalam dunia pendidikan, politik dan kesukarelawanan wanita di Malaysia.
Sumbangan dalam Pendidikan
Antara tahun 1916 hingga 1921, beliau membuka sekolah di Pasoh Jaya Waras, Negeri Sembilan menggunakan perbelanjaan sendiri, memberi pendidikan kepada kanak-kanak lelaki dan perempuan. Pada tahun 1927, beliau dinaikkan pangkat sebagai Penyelia Sekolah-sekolah Perempuan di Negeri Johor, sekali gus memperluaskan lagi jaringan pendidikan untuk wanita di negeri tersebut.
Beliau juga menubuhkan Persatuan Guru Perempuan Melayu dan Agama Johor dan menjadi Yang Dipertua sehingga bersara. Majalah “Bulan Melayu” yang diterbitkan oleh persatuan ini menyuarakan isu dan makalah khusus untuk wanita.
Penglibatan Dalam Agama dan Sosial
Pada awal 1930-an, Ibu Zain mula mendalami Bahasa Arab, Agama dan Tafsir Al-Quran. Pada usia 30 tahun, beliau menunaikan ibadah haji dan berkahwin dengan Tuan Haji Amin bin Ahmad. Mereka dikurniakan tiga cahaya mata: Adibah, Fadzilah dan Sulaiman Shakib.
Beliau turut aktif dalam Pertubuhan Pandu Puteri dan merupakan wanita Melayu pertama menyertainya.
Perjuangan Politik dan Peranan Kepimpinan
Penglibatan politik beliau bermula pada tahun 1945 atas jemputan Datuk Onn Jaafar untuk menyatupadukan kaum wanita, yang membawa kepada penubuhan Pergerakan Kaum Ibu Semenanjung. Pada tahun 1950, beliau dilantik sebagai Ketua Kaum Ibu Malaya, dan turut menjadi Ahli Dewan Undangan Negeri Johor pada tahun 1948.
Beliau juga menghadiri Kongres Persuratan Bahasa Melayu dan Indonesia pada tahun 1954 di Medan, dan menjadi salah seorang pemimpin kanan dalam Kaum Ibu UMNO Malaya.
Pengiktirafan dan Anugerah
Kerana jasa besar beliau dalam pelbagai bidang, Ibu Zain menerima pelbagai pengiktirafan termasuk:
Pingat Ibrahim Sultan (PIS) – Wanita pertama menerimanya (1947)
Pingat JMN oleh Yang di-Pertuan Agong (1957)
Tokoh Guru (1957)
Pingat Tun Fatimah (1974)
Ijazah Kehormat Sarjana Muda Sastera dari UKM (1975)
Darjah Panglima Sri Mahkota (Tan Sri) (1979)
Anugerah Suluh Budiman (1980)
Tokoh Sastera (1982)
Tokoh Pendidikan (1983)
Ibu Zain bukan sahaja tokoh wanita dalam bidang pendidikan, malah ikon perjuangan wanita Melayu dalam politik, sosial dan persuratan. Kecekalan dan semangat beliau membentuk asas penting dalam perkembangan pendidikan wanita di Malaysia. Namanya terus dikenang sebagai seorang ibu, pendidik, pemimpin, dan pejuang bangsa.
